Ustiga o’tin ortilgan eshak botqoqdan o’tayotgandi, toyib ketib yiqildi. Eshak o’rnidan turishga harchand urinmasin — bo’lmadi: oh-voh qilib faryod cheka boshladi. Botqoqda yashovchi baqalar uning holini ko’rib dedilar: «Birodar, botqoqqa endigina yiqilganing holda shunchalar nola chekasan, bizga o’xshab umring shu yerda o’tganida nima qilarding?!»
Alqissa, ayrim kishilar kichkinagina qiyinchilik oldida ham esankirab, ruhan cho’kib qoladilar, holbuki, boshqalar bundan o’n chandon og’ir mashaqqatlarni-da, sabrla yengadilar.
Xalqimizda «Birni ko’rib shukur qil, birni ko’rib fikr qil» degan maqol bor. Nogahon toyib ketib, yiqilgan eshak, biroz tin olib, kuch to’plab, yana oyoqqa turishi va yo’lida davom etishi mumkin edi. Ammo u mutlaqo chorasiz qolgan kabi ayyuhannos solib, faryod chekadi. Vaholanki, undan ko’ra yuz chandon yomonroq ahvolda, bir umr botqoqda yashayotgan baqalarni ко’rib, o’z holatiga shukur qilishi, ahvolini yaxshilash chorasini ko’rishi lozim edi. U esa sarosimaga tushib nola qiladi. Hayotda bunday holatlar uchrab turadi. Sovuqqonlik bilan muammolar haqida o’ylab ko’rilsa, hammasiga biror tadbir topish mumkin. Muhimi, aqlni ishlatish, qiyinchiliklarga sabrli bo’lishdadir.
Ezopning bu masali zamirida yana qanday ma’nolar borligini sinfdoshlaringiz bilan birga muhokama qilsangiz, mshunchangiz yanada boyiydi.
Gohida qiyinchilikni yengib o’tishdan ko’ra uni aylanib o’tishga yoki hiyla-nayrang ishlatib, o’z maqsadiga erishishga harakat qiluvchi kimsalar bo’ladi. Ular balki ba’zida niyatlariga yetarlar ham. Biroq bu uzoq davom etmaydi. Albatta, biror ishkal bo’lib, barcha harakatlar chippakka chiqadi. Ana shunday toifali odamlarga qarata quyidagi masal aytilgan.
Осел, нагруженный дровами, переходил болото, поскользнулся и упал. Как ни пытался осел подняться, у него ничего не получалось: он начинал выть и плакать. Лягушки, живущие в болоте, увидели его состояние и сказали: «Брат, ты так стонешь, когда только что упал в болото, что бы ты сделал, если бы провел здесь свою жизнь, как мы?!»
Увы, некоторые люди опускаются даже перед небольшими трудностями и впадают в депрессию, а другие терпеливо преодолевают даже самые тяжелые трудности.
У нас в народе есть поговорка: «Когда кого-то увидишь, будь благодарен, а когда кого-то увидишь, подумай о чем-нибудь». Внезапно поскользнувшийся и упавший осел мог немного передохнуть, набраться сил, снова встать и продолжить свой путь. Но он кричит и кричит, как будто он совершенно беспомощен. Однако, увидев лягушек в гораздо худшем состоянии, чем он, живущих в болоте всю жизнь, он должен быть благодарен за свое состояние и принять меры к улучшению их состояния. И стонет в замешательстве. Такие ситуации случаются в жизни. Если вы спокойно подумаете о проблемах, вы сможете найти решение для всех из них. Важно использовать разум и быть терпеливым перед лицом трудностей.
Если вы обсудите со своими одноклассниками, какие еще смыслы лежат в основе этой басни Эзопа, ваш урок будет еще более обогащенным.
Иногда вместо преодоления трудности находятся люди, которые пытаются ее обойти или используют уловки для достижения своих целей. Иногда они достигают своих целей. Однако это длится недолго. Конечно, что-то пойдет не так, и все усилия пропадут даром. О таких людях рассказывается следующая притча.