Xudoyberdi Toʻxtaboyev haqida batafsil ma’lumotlar, tarjimai hol

Xudoyberdi Toʻxtaboyev haqida batafsil ma’lumotlar, tarjimai hol

Xudoyberdi Toʻxtaboyevning “Tarjimai holimdan lavhalar”ida shunday yozilgan: “Men 1932 yilning 17 dekabrida Fargʻona viloyatidagi Katta Tagob qishlogʻida tugʻilgan ekanman. Otam Toʻxtavoy 21 yoshida quloq qilingan boʻlib, Tojikistonning Chorku degan joyida vafot qilgan. Ikki yildan soʻng onam Sorabibi xolasi Ashirbibi oʻlib, besh bolasi yetim qolgani sababli, uning eri Usta Qodirga turmushga chiqqan (qarindoshlarning qarori shunday boʻlgan) ekan.

Mening tarbiyam bobom Erkavoy, enam Robiyabibilarning ixtiyorida boʻlgan. Ruhim, xulqi-ahloqim va harakterimda neki boʻlsa, bogʻbon bobom, ertakchi enam tufayli shakllangan.

Oʻsmirlik davrlarim Ikkinchi jahon urushi yillariga toʻgʻri kelgan. 1949 yili Qoʻqon pedagogika bilim yurtini, 1955 yili Toshkent davlat universitetini (ilgari SAGU deb atalgan) bitirganman.

1958 yili Toshkentga keldim. Avval “Toshkent oqshomi”, soʻng hozirgi “Oʻzbekiston ovozi” gazetalarida hammasi boʻlib 14 yil ishladim.

14 yil davomida 300 dan ortiq felʼyeton yozdim. Yoʻq, baribir, ulardan koʻnglim toʻlmadi. Bostirib kelayotgan tankka qarshi rogatka (choʻzma)ga kesak solib otganimiz bilan taʼsir qilmaganidek, jamiyatdagi illatlarga qaratilgan felʼyetonlarimning ham hech taʼsiri boʻlmayotgandek edi. “Ruhi-dunyosi pok boʻlgan, tarbiyaga quloq soladigan, savob va gunohni bilishga intilayotgan, ruhim goʻzallikka talpinayotgan bolalar dunyosida ishlasam qalay boʻlarkan”, deb oʻylay boshladim va shunday qaror qabul qildim”.

X. Toʻxtaboyev oʻzi taʼkidlagandek, butun ijodiy salohiyatini bolalar, oʻsmirlar dunyosini sharh etishga, ularning maʼnaviy olamini boyitishga xizmat qiladigan asarlar yaratishga baxsh etdi. Shu bois yoshlar nashriyoti, “Gulxan”, “Yosh kuch” jurnallari, “Isteʼdod” jamgʻarmasi boshqaruvida rahbar lavozimlarida ishlab, bola va oʻsmir ruhiyatidagi goʻzallikni himoyalashga, boyitishga eʼtibor qaratdi.

Eʼlon qilingan hikoya va toʻplamlari: “Shoshqaloq” (1961), “Soʻqmoqlar” (1966), “Muhabbat qoʻshigʻi” (1967), “Jonginam, shartingni ayt” (1969), qissalari: “Sir ochildi” (1961), “Omonboy bilan Davronboy sarguzashti” (1974), romanlari: “Sariq devni minib” (1968), “Sariq devning oʻlimi” (1973), “Besh bolali yigitcha” (1976), “Qasoskorning oltin boshi” (1981), “Yillar va yoʻllar” (1983), “Shirin qovunlar mamlkati” (1986), “Mungli koʻzlar” (1988), “Jannati odamlar” (1966), “Qiz talashgan oʻsmirlar”, “Quyonlar saltanati”, “Qiz bolaga tosh otmang”, barcha-barchasi, uning qizgʻin ijodiy faoliyatining samarasi boʻldi.

Adib 1972 yili Oʻzbekiston Yoshlar tashkilotining mukofoti, 1982 yili “Oʻzbekistonda xizmat koʻrsatgan madaniyat xodimi” unvoni, 1989 yili Oʻzbekiston Davlat mukofoti bilan taqdirlangan.

Oʻzbekiston xalq yozuvchisi Xudoyberdi Toʻxtaboyevning asarlari tojik, qirgʻiz, turkman, ozarbayjon, arman, rus, ukrain, belorus, moldovan, eston, latish, litva, fin, bolgar, venger, nemis, chex, italyan ‒ jami 24 tilga tarjima boʻlgan.

“Sariqni devni minib” asarining jahon tillariga tarjima qilinishiga sabab, 1971 yili Italiyaning Rim shahrida oʻtgan jahon bolalar yozuvchilarining kengashida Janni Rodarining shu asar haqida aytgan iliq gaplari boʻlgan edi.

“Oʻzbek adiblari” (S. Mirvaliyev, R. Shokirova. Toshkent, Gʻafur Gʻulom nomidagi adabiyot va sanʼat nashriyoti, 2016) kitobidan.
Ma’lumotlarni rus tilida o‘qing👇
В «Биографических записях» Худойберди Тохтабоева написано: «Я родился 17 декабря 1932 года в селе Катта Тагоб Ферганской области. Мой отец Тохтавой умер в возрасте 21 года в Чорку, Таджикистан. Через два года умерла тетя моей матери Сорабиби Аширбиби, и ее пятеро детей остались сиротами, поэтому она вышла замуж за Уста Кадыра (это было решение родственников).

Меня воспитывали дедушка Еркавой и мама Робиябиби. Отчасти мой дух, поведение и характер сформировались благодаря моему дедушке-садовнику и маме-рассказчице.

Мои подростковые годы совпали с годами Второй мировой войны. В 1949 году я окончил Коканский педагогический университет, а в 1955 году — Ташкентский государственный университет (ранее САГУ).

Я приехал в Ташкент в 1958 году. Сначала я проработал в газетах «Ташкент акшоми», а теперь «Голос Узбекистана» в общей сложности 14 лет.

Я написал более 300 фельетонов за 14 лет. Нет, меня они все равно не устраивают. Мои фельетоны, сосредоточенные на пороках общества, казалось, не имели никакого эффекта, так же как мы стреляли по рогатке (чузьме) против наступающего танка. «Я начал думать: «Хотел бы я работать в мире детей, чьи души чисты, слушают образование, стремятся познать добро и грех, чья душа стремится к красоте», и принял такое решение».

Х. Тохтабаев, по его словам, отдал весь свой творческий потенциал созданию произведений, служащих осмыслению мира детей и подростков и обогащению их духовного мира. Именно поэтому он работал на руководящих должностях в молодежном издательстве, журналах «Гульхан», «Ёш Куч», фонде «Исте’дод», и сосредоточил свое внимание на защите и обогащении красоты психики детей и подростков.

Опубликованные рассказы и сборники: «Спешите» (1961), «Тропы» (1966), «Песня о любви» (1967), «Чонинам, расскажите о своем состоянии» (1969), рассказы: «Тайна раскрыта» (1961), «Амонбой» с приключениями Давронбоя» (1974), романы: «Верхом на желтом великане» (1968), «Смерть желтого великана» (1973), «Мальчик с пятью детьми» (1976), «Золотая голова Мститель» (1981), «Годы и дороги» (1983), «Страна сладких дынь» (1986), «Скорбящие глаза» (1988), «Райские люди» (1966), «Подростки, укравшие девушку», «Царство кроликов», «Не бросайте в девушку камнями» — все это результат его напряженной творческой деятельности.

В 1972 году Адиб был удостоен премии Молодежной организации Узбекистана, в 1982 году ему было присвоено звание «Заслуженный работник культуры Узбекистана», а в 1989 году он был удостоен Государственной премии Узбекистана.

Произведения народного писателя Узбекистана Худойберди Тохтабоева переведены на таджикский, киргизский, туркменский, азербайджанский, армянский, русский, украинский, белорусский, молдавский, эстонский, латышский, литовский, финский, болгарский, венгерский, немецкий, чешский, итальянский языки. всего 24 языка.

Причиной перевода произведения «Верхом на желтом великане» на мировые языки являетсяВ 1971 году на конференции детских писателей мира, проходившей в Риме, Италия, Джанни Родари тепло отозвался об этом произведении.

Из книги «Узбекские писатели» (С. Мирвалиев, Р. Шокирова. Ташкент, издательство литературы и искусства им. Гафура Гулома, 2016).
[/spoiler]

This domain is for use in illustrative examples in documents. You may use this domain in literature without prior coordination or asking for permission.

More information...

Если вам понравилась статья, поделитесь ею с друзьями в социальных сетях.
Sirlar.uz

;-) :| :x :twisted: :smile: :shock: :sad: :roll: :razz: :oops: :o :mrgreen: :lol: :idea: :grin: :evil: :cry: :cool: :arrow: :???: :?: :!: