Charxiy haqida batafsil ma’lumotlar, tarjimai hol

Charxiy haqida batafsil ma’lumotlar, tarjimai hol
Til haqida yangi she'rlar, eng chiroyli she’rlar to'plami

Mumtoz adabiyotimizning hayotbaxsh anʼanalarini yangi tarixiy davrda davom ettirgan shoir Asqarali Hamroali oʻgʻli Charxiy Qoʻqonda 1900 yilda tavallud topdi. Boshlangʻich maʼlumotni eski maktabda olgan Asqarali otasidan husnixatni, onasidan esa sheʼr yozishni oʻrgandi. Boʻlgʻusi shoir Hofiz, Saʼdiy, Navoiy, Bedil gʻazallarini mehr bilan oʻqidi. Sulaymonqul Rojiy, Mirza Xoʻqandiy kabi qoʻqonlik shoirlardan aruz ilmi qoidalarini oʻrgandi, koʻproq hajviyotga moyillik koʻrsatdi.

Oktyabr toʻntarishidan keyin Charxiy taxallusi bilan sheʼrlar yozib yurgan boʻlsa-da, ularni uzoq vaqtgacha matbuotda eʼlon qilmadi.

Charxiy 1938–1939 yillardan boshlab Qoʻqonda chop etilgan “Yangi Fargʻona” gazetasida, “Mushtum” jurnalida faol qatnasha boshladi. Shoir “Shirin va achchiq” (1959), “Sheʼrlar” (1966), “Alixoʻja va Xoʻjaali” (1970), “Devon” (1972) nomli kitoblarini oʻquvchilarga taqdim etdi. Charxiy ijodida lirik sheʼrlar bilan bir qatorda, hajviy sheʼrlar ham alohida oʻrin tutadi. Ayniqsa, qoʻshiqlari ohanrabosi va nafisligi, hayo va andishaga limmo-limligi bilan tinglovchi qalbini oʻziga rom etadi. Xususan, Akmal va Komila ismli ikki yoshning begʻubor muhabbatiga bagʻishlangan “Qiyolab oʻtdi” qoʻshigʻi mashhur boʻlib ketgan:

Tong chogʻi sarvinozim asta qiyolab oʻtdi,

Tushgach nigohi menga, taʼzim bajolab oʻtdi…

Charxiy mumtoz adabiyotimizning asosiy vazni – aruzda va klassik sheʼriyatning turli janrlarida muvaffaqiyatli ijod etgan va uni rivojlantirgan isteʼdodli shoirdir. U koʻp yillar davomida Qoʻqondagi Muqimiy uy-muzeyida ilmiy xodim boʻlib, Muqimiy adabiy merosini toʻplash va avaylab-asrash ishiga munosib hissa qoʻshdi.

1975 yilda “Oʻzbekiston xalq shoiri” unvoniga sazovor boʻlgan Charxiy isteʼdodli gʻazalnavis, ajoyib qoʻshiqchi-shoir sifatida ixlosmandlari xotirasida oʻchmas iz qoldirdi.

U 1979 yil 18 dekabrda Qoʻqonda vafot etdi.

“Oʻzbek adiblari” (S. Mirvaliyev, R. Shokirova. Toshkent, Gʻafur Gʻulom nomidagi adabiyot va sanʼat nashriyoti 2016) kitobidan.


Сын Аскарали Хамроали, поэт, продолжавший живительные традиции нашей классической литературы в новый исторический период, родился в 1900 году в Чархи Кохоне. Аскаралы, получивший начальное образование в старой школе, научился хуснихату у отца и поэзии у матери. Будущий поэт с любовью читал газели Хафиза, Саади, Навои, Бедиля. Он изучил правила арузной науки у кокандских поэтов, таких как Сулайманкул Роджи и Мирза Хоканди, и проявил склонность к юмору.

Хотя он и писал стихи под псевдонимом Чархи после Октябрьского переворота, но долго не публиковал их в печати.

В 1938-1939 годах Чархи стал принимать активное участие в газете «Янги Фергана» и журнале «Муштум», издававшихся в Коке. Поэт представил читателям книги «Ширин ва горькая» (1959), «Стихотворения» (1966), «Алиходжа ва ходжали» (1970), «Девон» (1972). Помимо лирических стихотворений, особое место в творчестве Чархи занимают и юмористические стихотворения. В частности, его песни покоряют сердце слушателя своей иронией и изяществом, скромностью и нежностью. В частности, стала известна песня «Кийолаб отди», посвященная невинной любви двух молодых людей по имени Акмаль и Комила:

Утром медленно снился мой кипарис,

Когда он спустился, он посмотрел на меня и поклонился…

Чархи – талантливый поэт, успешно создавший и развивший различные жанры аруза и классической поэзии, основную массу нашей классической литературы. В течение многих лет он был научным сотрудником Дома-музея Мукими в Коконе и внес значительный вклад в сбор и сохранение литературного наследия Мукими.

В 1975 году Чархи, удостоенный звания «Народный поэт Узбекистана», оставил неизгладимый след в памяти своих поклонников как талантливый газельщик и прекрасный певец-поэт.

Умер 18 декабря 1979 года в Кокане.

Из книги «Узбекские писатели» (С. Мирвалиев, Р. Шокирова. Ташкент, Изд-во литературы и искусства им. Гафура Гулома, 2016).

Если вам понравилась статья, поделитесь ею с друзьями в социальных сетях.
Sirlar.uz

;-) :| :x :twisted: :smile: :shock: :sad: :roll: :razz: :oops: :o :mrgreen: :lol: :idea: :grin: :evil: :cry: :cool: :arrow: :???: :?: :!: