Amerikalik dunyoga mashhur yozuvchi. U 1899 yilning 21 iyulida AQSHning Illinoys shahrida dunyoga kelgan. Nobel mukofoti laureati (1954). 1917 yildan Kanzas-Sitida jurnalist sifatida ish boshlagan. 1-jahon urushi qatnashchisi (1914–18). Heminguey 1928 yilgacha Parijda, 1939–60 yillarda Kubada yashadi. 1961 yilning 2 iyulida AQSHning Aydaho shahrida oʻz jonig qasd qilgan.
Adibning dastlabki hikoyalar kitobi – “Bizning zamonda” (1924). “Quyosh chiqadi” (1926, inglizcha nashrlarda “Fiyesta” nomi bilan chop etilgan), “Alvido, qurol!” (1929) romanlarida urushning bemisl mantiqsizliklari, inson haqhuquqlari, erkiga tajovuz, ayni paytda, insoniy mardlik, qadrqimmat va muxabbatning har qanday yovuz kuchlardan ustunligi yorqin ifodalangan.
1930-yillarning 1-yarmida Heminguey ijodida tushkunlikni kuzatish mumkin. Shu davrda yozuvchi hayot yoʻlini qayta mulohaza qilib koʻrishga, oʻz ijodining muayyan yoʻnalishlarini aniqlashga intiladi. Natijada “Peshindan keyingi oʻlim” (1932), “Afrikaning yashil tepaliklari” (1935), “Gʻolibga bayroq berilmaydi” (1933) hikoyalar toʻplami dunyo yuzini koʻradi. “Hoʻkizning shoxi”, “Frensis Makomberning baxti”, “Kilimanjaro qorlari” (1936) hikoyalari, “Toʻqchilik va yoʻqchilik” (1937) romanida Xeminguyey ijodiy yuksalishi koʻzga tashlanadi. Heminguey asarlarida dastlabki jurnalistik kuzatuv oʻrnini tahliliy, qiyosiy mulohaza va mushohadalar egallaydi. U har qanday urushni qoralaydi, shu tufayli insoniyat aziyat chekayotganiga eʼtibor qaratadi. Inson huquqlari yoʻlida, ozodlik kurashida yolgʻiz maydonga tushishning halokatli oqibatlarga olib kelishini oddiy kishilar obrazi orqali ifodalaydi.
Heminguey 1931–39–yillari ispan xalqining milliy ozodlik kurashida harbiy muxbir sifatida qatnashadi. Shu yillarda uning bir necha ocherk va reportajlari, “Motam qoʻngʻirogʻi” (1940) romani chop etiladi. Bu asarlardagi qahramonlar xalq ozodligi yoʻlida fashizmga qarshi kurashadilar, insoniyat taqdiri uchun oʻzlarining masʼul ekanliklarini qalban his etadilar, kishilar bilan birga iztirobga tushadilar, xavf-xatardan qutulish choralarini izlaydilar. 2-jahon urushidan keyin adib ijodida yangi davr boshlangan. Biroq bu davrda yuzaga kelgan “Xavfli yoz” va “Okeandagi orollar” romanlari avvalgilariga qaraganda badiiy jihatdan ancha boʻsh asarlar sanaladi.
Lekin maʼlum muddat oʻtib, Heminguey insonning ruhiy holatini tadqiq etish bilan jamiyatdagi mavjud vaziyatni ochib berishga qodir asarlarni yaratdi. Badiiy jihatdan ancha yuksak boʻlgan “Daryoning naryogʻida, daraxtlar soyasida” (1950) romani, “Chol va dengiz” (1952) qissasi unga katta shuhrat keltirdi. Heminguey 20-asrda oʻzigagina xos boʻlgan qatʼiy xolislikka asoslangan xarakterli uslubni yaratdiki, keyinchalik Amerika qitʼasidan yetishib chiqqan yozuvchilar bu uslubga tez-tez murojaat qiladigan boʻlishdi.
“Chol va dengiz”, “Alvido, qurol!” va boshqa asarlari oʻzbek tiliga tarjima qilingan.
Американский всемирно известный писатель. Он родился 21 июля 1899 года в Иллинойсе, США. Лауреат Нобелевской премии (1954). Он начал работать журналистом в Канзас-Сити в 1917 году. Участник 1-й мировой войны (1914-18). Хемингуэй жил в Париже до 1928 года и на Кубе в 1939-60 годах. Покончил жизнь самоубийством 2 июля 1961 года в Айдахо, США.
Первая книга рассказов писателя – «В наше время» (1924). Восход солнца (1926, опубликовано на английском языке как Fiesta), Прощай, оружие! (1929) романы ярко выражают нелепость войны, права человека, нарушение свободы воли и в то же время превосходство человеческого мужества, достоинства и любви над всеми злыми силами.
Депрессию можно наблюдать в творчестве Хемингуэя первой половины 1930-х гг. В этот период писатель пытается пересмотреть свой жизненный путь и определить определенные направления своего творчества. В результате мир увидят сборники рассказов «Смерть после полудня» (1932), «Зеленые холмы Африки» (1935), «Победителю флага не дают» (1933). Творческий взлет Хемингуэя проявляется в рассказах «Бычий рог», «Счастье Фрэнсиса Макомбера», «Снега Килиманджаро» (1936), романе «Токчиклик и Ёкчиклик» (1937). В произведениях Хемингуэя первоначальное публицистическое наблюдение сменяется аналитическими, сравнительными рассуждениями и наблюдениями. Он осуждает любые войны, акцентируя внимание на страданиях человечества. Через образ простых людей он выражает пагубные последствия одиночества в борьбе за права и свободы человека.
Хемингуэй принимал участие в национально-освободительной борьбе испанского народа в качестве военного корреспондента в 1931-39 гг. В эти годы было опубликовано несколько его очерков и репортажей, роман «Траурный колокол» (1940). Герои этих произведений борются с фашизмом за свободу народа, глубоко чувствуют себя ответственными за судьбы человечества, страдают вместе с людьми, ищут пути спасения от опасности. После 2-й мировой войны началась новая эпоха в литературном творчестве. Однако романы «Опасное лето» и «Острова в океане», созданные в этот период, в художественном отношении являются более пустыми произведениями, чем их предшественники.
Но через определенный промежуток времени Хемингуэй создал произведения, способные раскрыть текущую ситуацию в обществе путем исследования человеческой психики. Большую известность ему принесли высокохудожественный роман «На берегу реки, в тени деревьев» (1950) и повесть «Старик и море» (1952). В 20 веке Хемингуэй создал характерный стиль абсолютной объективности, на который часто ссылались более поздние писатели из Америки.
«Старик и море», «Прощай, пушка!» и другие произведения были переведены на узбекский язык.