Progesteron yetishmovchiligi sabablari va davolash sirlari

Progesteron yetishmovchiligi sabablari va davolash sirlari

Progesteron yetishmovchiligi – endokrin kasalligi, hayz siklining ikkinchi yarmida sariq tanadan progesteron gormoni kam ishlab chiqarilishi bilan kechadigan patologik holat. Bu holat belgilariga hayz koʻrish vaqtida ogʻriq boʻlishi va hayz kelishining noregulyarligi, homiladorlikning ogʻir kechishi yoki homila implantatsiyadining buzilishi kuzatiladi. Kasallikni tashxislashda qondagi gormon miqdori, bachadon UTT (UZI) tekshiruvi, endometriy qavat biopsiyasi va gistologik tekshiruvlari oʻtkaziladi. Ushbu gormon yetishmovchiligida gormon oʻrnini bosuvchi preparatlar buyuriladi.

Progesteron yetishmovchiligi nima?

Progesteron yetishmovchligi boshqacha qilib aytganda sariq tana yoki lyuteinlovchi davr yetishmovchiligi deb nomlanadi. Patologik holatning bunday nomlanishiga sabab sariq tana normada progesteron gormonini ishlab chiqaradi, bu jarayon esa hayz siklning ikkinchi davrida (lyuteinlovchi davr) roʻy beradi. Kasallikning tarqalganlik darajasi haqida aniq maʼlumotlar yoʻq, chunki bu holat koʻpincha boshqa gormonal disbalanslar bilan adashtirib qoʻyiladi.

Kasallik qondagi progesteron gormoni miqdorining kamligini aniqlash yoʻli bilan tashxislanadi. Qonda progesteron gormoni miqdori kamayishi endokrin tizimida zanjir mexanizmini yuzaga chiqaradi, shu bilan bir qatorda anovulyator siklga ham sabab boʻladi. Ushbu patologik holat koʻpincha 18-25 yoshdagi ayollarda uchraydi.

Progesteron gormon yetishmovchiligi sabablari

Endokrin kasalliklar rivojlanish aniq sabablari aniqlanmagan, kasallik rivojlanish ehtimolini oshirib yuboruvchi bir qator omillar mavjud, ular quyidagilar:

  • Genetik (nasliy) moyillik – ayrim X xromosomalar mutatsiyasi tuxumdonlar funksiyasi va fermentlar tizimiga salbiy taʼsir etadi. Bunday jarayon endokrin kasalliklarning nasliy oʻtishiga olib keladi, yaʼni kasallik onadan qiziga oʻtadi.
  • Tuxumdonlar zararlanishi – progesteron yetishmovchiligi tuxumdonlar polikistozi, travmalari yoki oʻsma kasalliklari natijasida ham rivojlanishi mumkin.
  • Gipofiz funksiyasining buzilishi – gipofiz bezi oʻsmalari inson endokrin tizimidagi koʻpgina oʻzgarishlarga sabab boʻladi, shu bilan bir qatorda jinsiy gormonlar balansi ham oʻzgaradi.
  • Ayol kishi hayot tarzi. Zararli odatlar (chekish, spirtli ichimliklar ichish), semizlik, oʻta kuchli jismoniy zoʻriqish, kuchli diyetaga rioya etish ham progesteron yetishmovchiligiga olib keladi.

Progesteron yetishmovchiligiga olib keluvchi yana bir omil – oral kontraseptiv preparatlarni uzoq muddat qabul qilib yurishdir. Bundan tashqari, gormonal preparatlardan uzoq muddat foydalanish (masalan, gipoterioz va boshqa endokrin kasalliklarni davolash maqsadida) ham jinsiy gormonlar faoliyatiga salbiy taʼsir oʻtkazadi.

Patogenezi

Progesteron yetishmovchiligi asosida ovulyatsiyadan keyin paydo boʻluvchi sariq tanadan ushbu gormon kam ajralishi yotadi. Normada bu gromon bachadon endometriy qavatini sekretor fazaga oʻtkazadi va embrion implantatsiyasiga tayyorlaydi. Homiladorlik roʻy berganda bu gormon taʼsirida bachadon devorlari harakati kamayadi va immun jarayonlarni susaytiradi. Progesteron yetishmovchiligida ushbu mexanizm buziladi va bachadonda embrion implatantatsiyasi qiyinlashadi.

Agar embrion bachadon devoriga yopishgan taqdirda ham bachadon devorlari harakatlanishi va immun tizimi kuchli taʼsir etishi natijasida homila tushish xavfi yuqori boʻladi. Keyinchalik progesteron gormoni kamayishi FSG hosil boʻlishini ham kamaytiradi, esterogen ajralishiga salbiy taʼsir etadi va ovulyatsiya jarayoni buzilishiga olib keladi. Natijada anovulyator hayz sikli rivojanadi.

Progesterone yetishmovchiligining bir necha molekulyar sabablari mavjud. Bunda FSG va lyutenlovchi (LG) gormonlari nisbati hujayraviy darajada buziladi. Yana bir nazariyaga koʻra bachadon endometriy qavatidagi gormonlarga sezuvchan retseptorlar faoliyati buzilishi va erkin radikallarning koʻpayishi ham progesteron gormoni miqdori kamayishiga sabab boʻladi.

Progestron yetishmovchiligi belgilari

Patologik holat avvaliga belgilarsiz kechadi, sekin-astalik bilan yaqqol namoyon boʻluvchi oʻzgarishlar namoyon boʻla boshlaydi. Eng asosiy belgilardan biri – hayz siklining buzilishidir, yaʼni hayz sikli uzoq muddat davom etishi yoki qisqarishi, hayz koʻrish vaqtida ogʻriq hissi va ajralmalar miqdorining oʻzgarishidir. Bu kabi belgi uzoq muddat saqlanib qolishi mumkin (oylar va yillar davomida).

Progesteron yetishmovchiligining keyingi belgilariga bepushtlik, homilador boʻlish qobiliyatining yoʻqolishi yoki homiladorlik roʻy berganda tabiiy ravishda homila tushishi kiradi. Homiladorlik roʻy berganda ham jarayon patologiyalar bilan kechadi – homila gipoksiyasi, homila ichi suyuqligi koʻpayishi yoki kamayishi, muddatidan erta tugʻruq.

Gormon yetishmovchiligiga yondosh belgilardan biri temir tanqisligi anemiyasi ham rivojlanishi mumkin. Bunga sabab esa hayz koʻrish vaqtida koʻp qon yoʻqotishdir. Bundan tashqari, bazal harorat ham oʻzgarishi – 0,4-0,5 gradusga farq qilishi ham kelib chiqadi. Organizmda suyuqlik koʻp ushlanib qolgani sababli tananing turli qismlarida shishlar paydo boʻlishi, teri holatining yomonlashuvi va qoʻzgʻaluvchan boʻlib qolishi ham kuzatiladi.

Asoratlari

Progesteron gormoni yetishmovchiligining asosiy va ogʻir asoratlaridan biri bepushtlik va homiladorlikni koʻtara olmaslikdir. Progesteron, follikulstimullovchi gormon va esterogen gromonlarining ajralib chiqishida nisbat buziladi. Buning oqibatida tuxumdonlar kistasi va anovulyator hayz sikli rivojlanadi.

Endometriy qavati trofikasi buzilishi va servikal kanal sekretsiyasining buzilishi ikkilamchi infeksion kasalliklar rivojlanishiga sabab boʻladi. Bundan tashqari, gormonlar nisbatining buzilishi sut bezlari patologiyalariga olib keladi, mastopatiya, homiladorlik vaqtida progesteron gormoni miqdori kamayishi galaktoreya bilan kechadi. uzoq vaqt davom etuvchi endokrin patologiyalar sut bezlari saratoni rivojlanishining bir sababidir.

Kasallik diagnostikasi

Progesteron gormoni yetishmovchiligini tashxislash uchun bir qator tekshiruvlardan oʻtish kerak boʻladi. Bu kabi tekshiruvlar uzoq muddat talab etadi va hayz siklning fazalariga qarab natijalar oʻzgarib turadi.

Ginekolog koʻruvi va tavsiyalari. Ginekolog-shifokor hayz siklining kechishi va reproduktiv aʼzolar holatiga eʼtibor qaratadi. Bemordan oxirgi marta koʻrgan hayz muddati va uning davomiyligi, hayz koʻrish vaqtida oʻziga xos boʻlgan oʻzgarishlar roʻy berganligi haqida maʼlumotlar oladi (ogʻriq, hayz suyuqligining hajmi oʻzgarishi). Shu kabi maʼlumotlarga asoslanib keyingi tekshiruv rejasi tuziladi.

Jinsiy gormonlar miqdorini aniqlash. Tekshiruv skrinning koʻrinishida oʻtkaziladi, bir necha oylar talab etadi, hayz siklining turli davrlarida oʻzgarishlar oʻrganiladi. Progesteron, esterogen, follikulstimullovchi va lyuteinlovchi gormon miqdori tekshiriladi.

Kichik chanoq aʼzolari UTT (UZI) tekshiruvi. Tekshiruvda tuxumdonlar, bachadon, bachadon endometriy qavati holati, tuzilishi, ayol yoshiga xosligi, follikula holatiga eʼtibor qaratiladi. UTT (UZI) tekshiruvi ham gormonlar analizi kabi hayz siklining turli fazalarida bir necha marotaba oʻtkaziladi.

Endometriy qavatidan biopsiya olish. Bepushtlik va homiladorlikning toʻxtashi roʻy bergan holatlarda bachadon endometriy qavatidan gistologik tekshiruv uchun biopsiya olinadi. Alohida holatlarda bachadon shilliq qavati toʻqimalarining gormonlarga sezuvchanligini tekshirish maqsadida biokimyoviy test ham oʻtkaziladi.

Ayrim holatlarda endokrin tizimidagi boshqa bezlar faoliyatini baholash maqsadida qonda qalqonsimon bez gormoni miqdori, buyraklar faoliyati va fermentativ tizim funksiyalari ham tekshiriladi. Qoʻshimcha ravishda jinsiy aʼzolar yalligʻlanish kasalliklari, homiladorlik roʻy bergan boʻlsa muddati va homilaning holati tekshiriladi.

Progesteron yetishmovchiligini davolash

Progesteron yetishmovchiligini bartaraf etishda – gormon oʻrnini bosuvchi preparatlar buyuriladi. Dori preparatlari tabletka, kapsula, qin shamchalari va statsionar sharoitda vena ichi yoki mushak ichi inyeksiyalari koʻrinishida buyuriladi. Davo muddati akusher-ginekolog yoki endokrinolog tomonidan belgilanadi, bunda ayol organizmining oʻziga xosligi individual tarzda inobatga olinadi, yaʼni homiladorlik avval roʻy berganmi yoʻqmi, hayz siklning davomiyligi, hayz koʻrish holati aniqlanadi. Davo muolajalari belgilangan maqsadga erishulgunga qadar davom etadi.

Patologik holatni bartaraf etishda qoʻshimcha sifatida umumiy gormonal oʻzgarishlarga olib keluvchi boshqa kasalliklarni ham davolash kerak boʻladi. Zararli odatlardan voz kechish, jismoniy zoʻriqish va kuchli diyetani bekor qilish talab etiladi. Emotsional holatni ragʻbatlash maqsadida antidepressant yoki sedativ prepratalar buyuriladi. Progesteron gormoni yetishmovchiligi asoratlaridan biri boʻlgan temir tanqisligi anemiyalari, endometrit, mastopatiyalarni ham bartaraf etish kerak. Alohida holatlarda, masalan tuxumdonlar poliksitozida jarrohlik amaliyoti ham oʻtkaziladi.

Progesteron yetishmovchiligi oqibatlari va profilaktikasi

Patologik holat oqibati ijobiy, hayot uchun xavf tugʻdirmaydi. Ayolning homilador boʻlish qobiliyati va farzand koʻrish ehtimoli patologik holatning davomiyligi, uning kechishida oʻziga xosliklariga toʻgʻridan-toʻgʻri bogʻliqdir. Toʻgʻri tanlangan dori preparatlar va ularning dozasini qabul qilgan ayol kishi 2-3 oy ichida homilador boʻlish imkoniyatiga ega boʻladi.

Kasallik profilaktikasiga hayz sikli muddatlarini bilib olish, jinsiy aʼzolar, siydik ayirish aʼzolari infeksion kasalliklarini bartaraf etish va progesteron yetishmovchiligining ilk belgilari namoyon boʻlishi bilan shifokorga murojaat etish kiradi.

Ikid.uz
Ma’lumotlarni rus tilida o‘qing👇
Дефицит прогестерона — эндокринное заболевание, патологическое состояние, характеризующееся недостаточной выработкой гормона прогестерона желтым телом во второй половине менструального цикла. Симптомы этого состояния включают боль во время менструации и нерегулярность менструации, осложненную беременность или нарушение имплантации плода. При диагностике заболевания проводят количество гормонов в крови, УТТ (УЗИ) исследование матки, биопсию слоя эндометрия и гистологические исследования. При дефиците этого гормона назначают заместительные гормональные препараты.

Что такое дефицит прогестерона?

Дефицит прогестерона также известен как дефицит желтого тела или дефицит лютеинизирующего цикла. Причиной такого названия патологического состояния является то, что желтое тело в норме вырабатывает гормон прогестерон, и этот процесс происходит во второй период менструального цикла (лютеинизирующий период). Точной информации о распространенности заболевания нет, так как это состояние часто путают с другими гормональными дисбалансами.

Заболевание диагностируется при обнаружении низкого уровня гормона прогестерона в крови. Снижение количества гормона прогестерона в крови запускает цепной механизм в эндокринной системе, который также вызывает ановуляторный цикл. Это патологическое состояние чаще возникает у женщин в возрасте 18-25 лет.

Причины дефицита гормона прогестерона

Точные причины развития эндокринных заболеваний не установлены, существует ряд факторов, повышающих вероятность развития заболевания, которые заключаются в следующем:

Генетическая (наследственная) предрасположенность – определенные мутации Х-хромосомы негативно сказываются на функции яичников и ферментной системе. Такой процесс приводит к наследственной передаче эндокринных заболеваний, то есть болезнь передается от матери к дочери.
Поражение яичников – дефицит прогестерона также может развиться в результате поликистоза яичников, травм или опухолевых заболеваний.
Гипофизарная дисфункция – опухоли гипофиза вызывают множество изменений в эндокринной системе человека, в том числе изменения баланса половых гормонов.
Женщина – это образ жизни. Вредные привычки (курение, употребление алкоголя), ожирение, чрезмерные физические нагрузки, строгая диета также приводят к дефициту прогестерона.

Еще одним фактором, вызывающим дефицит прогестерона, является длительный прием оральных контрацептивов. Кроме того, длительное применение гормональных препаратов (например, для лечения гипотиреоза и других эндокринных заболеваний) также негативно влияет на активность половых гормонов.

Патогенез

Дефицит прогестерона вызван низким выделением этого гормона желтым телом после овуляции. В норме этот гормон переводит эндометриальный слой матки в секреторную фазу и подготавливает его к имплантации эмбриона.При наступлении беременности под влиянием этого гормона уменьшается подвижность стенок матки и ослабляются иммунные процессы. При недостатке прогестерона этот механизм нарушается и имплантация эмбриона в матку затрудняется.

Даже если эмбрион прилипает к стенке матки, высок риск выкидыша из-за подвижности стенок матки и сильного влияния иммунной системы. В дальнейшем снижение гормона прогестерона также снижает образование ФСГ, негативно влияет на выброс эстрогенов, вызывает нарушение процесса овуляции. В результате развивается ановуляторный менструальный цикл.

Существует несколько молекулярных причин дефицита прогестерона. При этом на клеточном уровне нарушается соотношение ФСГ и лютеинизирующего (ЛГ) гормона. Согласно другой теории, гормоночувствительные рецепторы в слое эндометрия матки и увеличение количества свободных радикалов также вызывают снижение количества гормона прогестерона.

Симптомы дефицита прогестерона

Вначале патологическое состояние протекает бессимптомно, постепенно начинают проявляться видимые изменения. Одним из основных симптомов является нарушение менструального цикла, то есть удлинение или укорочение менструального цикла, боли во время менструации, изменение количества выделений. Такой признак может сохраняться длительное время (месяцы и годы).

Другие симптомы дефицита прогестерона включают бесплодие, потерю способности к зачатию или выкидыш при наступлении беременности. Даже при наступлении беременности процесс сопровождается патологиями – гипоксией плода, увеличением или уменьшением внутриматочной жидкости, преждевременными родами.

Железодефицитная анемия также может развиваться как симптом дефицита гормонов. Причиной этого является большая кровопотеря во время менструации. Кроме того, меняется и базальная температура – ​​она отличается на 0,4-0,5 градуса. Вследствие избыточной задержки жидкости в организме возникают отеки на различных участках тела, ухудшается состояние кожи, она становится взволнованной.

Осложнения

Одним из основных и серьезных осложнений дефицита гормона прогестерона является бесплодие и невозможность вынашивания беременности. Прогестерон, фолликулостимулирующий гормон и гормоны эстрогена не сбалансированы. В результате развиваются киста яичника и ановуляторный менструальный цикл.

Дисфункция трофического слоя эндометрия и нарушение секреции цервикального канала вызывают развитие вторичных инфекционных заболеваний. Кроме того, нарушение соотношения гормонов приводит к патологиям молочных желез, мастопатии, снижение количества гормона прогестерона при беременности сопровождается галактореей. Одной из причин развития рака молочной железы являются длительные эндокринные патологии.Диагностика заболеваний

Для диагностики дефицита прогестерона требуется ряд тестов. Такие тесты занимают много времени, а результаты варьируются в зависимости от фаз менструального цикла.

Осмотр и рекомендации гинеколога. Врач-гинеколог обращает внимание на течение менструального цикла и состояние репродуктивных органов. Пациентка получает информацию о периоде и продолжительности последней менструации, специфических изменениях во время менструации (боли, изменение объема менструальной жидкости). На основании такой информации составляется план дальнейшего осмотра.

Определение количества половых гормонов. Обследование проводится в виде скрининга, занимает несколько месяцев, изучаются изменения в разные периоды менструального цикла. Проверяют уровень прогестерона, эстрогенов, фолликулостимулирующего и лютеинизирующего гормонов.

УТТ (УЗИ) исследование органов малого таза. При осмотре обращают внимание на состояние, строение, особенности возраста женщины, состояние фолликула, яичников, матки, эндометриального слоя матки. Обследование УТТ (УЗИ) также проводится несколько раз в разные фазы менструального цикла, как и анализ на гормоны.

Взятие биопсии из слоя эндометрия. В случаях бесплодия и прерывания беременности берется биопсия из эндометриального слоя матки для гистологического исследования. В некоторых случаях также проводится биохимический тест для проверки чувствительности тканей слизистой оболочки матки к гормонам.

В ряде случаев для оценки деятельности других желез эндокринной системы проверяют также количество тиреоидного гормона в крови, деятельность почек и функции ферментативной системы. Кроме того, воспалительные заболевания половых органов, если беременность наступила, проверяют срок и состояние плода.

Лечение дефицита прогестерона

При устранении дефицита прогестерона назначают заместительные гормональные препараты. Лекарства назначают в виде таблеток, капсул, вагинальных свечей и внутривенных или внутримышечных инъекций в стационарных условиях. Продолжительность лечения определяет акушер-гинеколог или эндокринолог с учетом особенностей организма женщины в индивидуальном порядке, то есть была ли ранее беременность, продолжительность менструального цикла, состояние менструации. Лечебные процедуры продолжаются до тех пор, пока не будет достигнута поставленная цель.

Помимо устранения патологического состояния, необходимо лечить и другие заболевания, вызывающие общие гормональные изменения. Необходимо отказаться от вредных привычек, физических нагрузок и строгой диеты. Для стимуляции эмоционального состояния назначают антидепрессанты или седативные препараты. Также следует исключить железодефицитную анемию, эндометрит и мастопатию, являющиеся одним из осложнений дефицита гормона прогестерона. В особых случаях,например, операцию проводят и при полицитозе яичников.

Последствия и профилактика дефицита прогестерона

Исход патологического состояния положительный и не представляет угрозы для жизни. Способность женщины забеременеть и возможность иметь ребенка напрямую зависит от длительности патологического состояния и его особенностей. Женщина, принявшая правильно подобранные лекарственные препараты и их дозировку, сможет забеременеть в течение 2-3 месяцев.

Профилактика заболевания включает знание продолжительности менструального цикла, исключение инфекционных заболеваний половых органов, мочеполовых органов, обращение к врачу при первых признаках дефицита прогестерона.

Ikid.uz
[/spoiler]

This domain is for use in illustrative examples in documents. You may use this domain in literature without prior coordination or asking for permission.

More information...

Если вам понравилась статья, поделитесь ею с друзьями в социальных сетях.
Sirlar.uz

;-) :| :x :twisted: :smile: :shock: :sad: :roll: :razz: :oops: :o :mrgreen: :lol: :idea: :grin: :evil: :cry: :cool: :arrow: :???: :?: :!: