Tavallo haqida batafsil ma’lumotlar, tarjimai hol

Tavallo haqida batafsil ma’lumotlar, tarjimai hol

Shoirning asl ismi-sharifi Toʻlagan Xoʻjamyorov boʻlib, “Tavallo” uning adabiy taxallusidir. Tavallo 1882 yil Toshkentning Koʻkcha dahasida, ziyoli oilasida tugʻilgan. Avval eski maktabda, keyin mashhur “Beklarbegi” madrasasida tahsil oladi.

Toshkentning Eski Joʻva mavzesida joylashgan mazkur madrasada Muqimiy, Furqat kabi mumtoz shoirlar ham istiqomat qilishgan, bahs-munozara, mushoiralar uyushtirilgan. Ana shunday ijodiy muhit Tavalloning shoirlik havasiga qanot bagʻishlaydi. Shuningdek, uning shoir sifatida shakllanishida oʻz davrining mashhur shoiri Yusuf Saryomiyning ham taʼsiri katta boʻlgan.

Tavalloning sheʼrlari XX asr boshlarida turli matbuot sahifalarida tez-tez uchrasa ham, kitob holidagi “Sabzavor” sheʼriy toʻplami 1914 yilda chop etilgan. Xuddi shu yili tatar shoiri Abdulla Toʻqay vafotining bir yilligi munosabati bilan yozgan sheʼrida oʻz millati ravnaqi yoʻlida Abdulla Toʻqaydek xizmat qilishga ahd etgani, qatʼiy kurashga bel bogʻlaganini maʼlum qiladi.

1905 yilda jadidchilik harakatiga qoʻshilgan Tavallo “Taraqqiy”, “Shuhrat”, “Sadoi Turkiston”, “Sadoi Fargʻona” gazetalarida oʻz maqola va sheʼrlari bilan faol ishtirok etadi. Toshkentda namoyish etilgan Mahmudxoʻja Behbudiyning “Padarkush” asarini sahnalashtirishda tashkilotchilik qiladi. 1916 yilga kelib u matbuotda eʼlon qilingan va qilinmagan sara sheʼrlarini jamlab, “Ravnaq ul-islom” degan nomda chop ettiradi.

Toʻplam garchi islomiy ruhda nomlangan boʻlsa-da, aksariyat qismi hajviy, ijtimoiy sheʼrlardan tashkil topgan. Eng muhimi, sheʼrlarining barchasi otashin maʼrifatparvarlik ruhi bilan sugʻorilgan, mavzu jihatdan esa rang-barang, janriga koʻra xilma-xilligi bilan ajralib turadi.

Ey qoʻlum, pul tutma hech, millatga yordamlashmasang,

Boʻlma xushnud, ey dilim, millat gʻamin gʻamlashmasang, –

deya millatga, uning taqdiri, kelajagiga boʻlgan ehtiromini ifodalaydi.

Vatan va millat istiqboliga boʻlgan ishonch, muhabbat shoir ijodining asosiy mazmun-mundarijasini tashkil etadi. Atoqli adib Oybek oʻzining “Bolalik” qissasida shuni koʻzda tutgan holda Tavallo ijodiga katta hurmat-ehtiromini izhor qiladi.

Tavallo oktyabr toʻntarishidan soʻng shoʻro idoralarida ham ishladi. “Mushtum” jurnalida faol ishtirok etdi. Ammo 1937 yilda mustabid tuzum qurboniga aylandi.

 

“Oʻzbek adiblari” (S. Mirvaliyev, R. Shokirova. Toshkent, Gʻafur Gʻulom nomidagi adabiyot va sanʼat nashriyoti 2016) kitobidan
Ma’lumotlarni rus tilida o‘qing👇
Настоящее имя поэта — Толаган Ходжамёров, а «Тавалло» — его литературный псевдоним. Тавалло родился в 1882 году в Кокча дахе Ташкента в интеллигентной семье. Учился сначала в старой школе, затем в знаменитом медресе «Бекларбеги».

Это медресе, расположенное в ташкентском районе Старая Джова, было домом для поэтов-классиков, таких как Мукими и Фуркат, где проводились дебаты и дискуссии. Такая творческая среда окрыляет поэзию Тавалло. Юсуф Сарёми, известный поэт своего времени, оказал большое влияние на его становление как поэта.

Хотя стихи Тавалло часто появлялись на различных страницах прессы в начале 20 века, поэтический сборник «Сабзавор» в виде книги был издан в 1914 году. В том же году в стихотворении, написанном по случаю годовщины смерти татарского поэта Абдуллы Токая, он заявил, что полон решимости служить, как Абдулла Токай, для развития своего народа, и полон решимости бороться жесткий.

Тавалло, примкнувший к джадидистскому движению в 1905 году, принимал активное участие в газетах «Таракки», «Шухрат», «Садои Туркестан», «Садои Фергана» со своими статьями и стихами. Организует постановку спектакля Махмудходжи Бехбуди «Падаркуш», который был показан в Ташкенте. К 1916 году он собрал опубликованные и неопубликованные стихи сара и опубликовал их под названием «Равнак уль-ислам».

Хотя сборник назван в исламском духе, большая его часть состоит из юмористических и социальных стихов. Самое главное, что все его стихи проникнуты пламенным просветительским духом, отличаются разнообразием тем и жанров.

Моя рука, не держи денег, если не поможешь нации,

Не радуйся, мой милый, если не переживаешь за нацию, —

выражает свое уважение к нации, ее судьбе и будущему.

Вера и любовь к будущему страны и народа составляют основное содержание творчества поэта. Имея это в виду, в своем рассказе «Детство» известный писатель Ойбек выражает свое большое уважение творчеству Тавалло.

Тавалло также работал в советских учреждениях после октябрьского переворота. Активно участвовал в журнале «Муштум». Но в 1937 году Мустабид стал жертвой режима.

Из книги «Узбекские писатели» (С. Мирвалиев, Р. Шокирова. Ташкент, издательство литературы и искусства им. Гафура Гулама, 2016 г.)
[/spoiler]

Если вам понравилась статья, поделитесь ею с друзьями в социальных сетях.
Sirlar.uz

;-) :| :x :twisted: :smile: :shock: :sad: :roll: :razz: :oops: :o :mrgreen: :lol: :idea: :grin: :evil: :cry: :cool: :arrow: :???: :?: :!: